Lionel Messi

Dunyoning eng mashhur futbolchilaridan biri, afsonaviy sportchi Lionel Messi 1987-yil 24-iyunda Argentinaning Rosario shahrida tavallud topgan. Otasi Xorxe Orasio Messi kelib chiqishi italyan boʻlib, Ankona (Italiyada) shahridan Argentinaga koʻchib kelgan edi. Onasi Seliya Mariya bolalar tarbiyasi bilan shugʻullangan. Messi futbol bilan besh yoshidan boshlab shugʻullana boshlaydi. U kichik paytidanoq otasi murabbiylik qiladigan “Grandoli” klubidagi mashgʻulotlarda qatnashar edi.

Messi ilk mashgʻulotlarini buvisi Saliya bilan oʻtkazgan. Chunki oila aʼzolaridan asosan Saliya Messining futbolchi boʻlishini qoʻllab-quvvatlagan. Shu sababdan ham Messi mashhur boʻlib ketganidan soʻng urgan gollarining barchasini buvisiga bagʻishlaydi. Messi oʻqish uchun mahallasidagi 66-maktabga bora boshlaydi. Biroq u fanlarni aʼlo baholarga oʻzlashtira olmaydi, faqatgina jismoniy tarbiya fanidan oʻzini koʻrsata oladi. Bu haqidagi maʼlumotlarni Messining saqlanib qolgan kundaligidan bilib olish mumkin.

Uning bor eʼtibori faqatgina futbolda edi. Shuning uchun ham u badantarbiya bilan muntazam shugʻullanar, boʻsh qoldi deguncha futbol oʻynashga tushardi. Shu tariqa boʻlajak futbolchi harakatchanligi tufayli 1995-yildan boshlab ona-shahri Rosariodagi “Nyuelz Old Boyz” jamoasida toʻp sura boshladi. Messi futbolni juda yaxshi oʻynar, raqiblarni aldab oʻtish, darvozaga toʻp kiritish u uchun eng maroqli jarayon edi. Biroq uning yoshiga nisbatan boʻyi past edi. Shu sababdan oila aʼzolari va jamoadagilar Messining boʻyidan xavotirlana boshlaydi. Oʻn bir yoshga yetganida Messida boʻy oʻsishini taʼminlaydigan somatotropin gormoni yetishmasligi aniqlanadi, kasallikni davolash uchun oyiga toʻqqiz yuz dollarlik muolaja qoʻllanishi kerak edi. Muolajaga pul sarflashga mablagʻi yetmagani uchun “River Pleyt” jamoasi Messini oʻz tarkibiga qoʻshib olishdan voz kechadi.

Messi oʻn uch yoshga kirganida “Barselona” jamoasi sarmoyadorlaridan biri u haqida eshitib qoladi va yordamchilarini joʻnatadi. Ular Messining otasini jamoa maʼmuriyatiga borib uchrashishga koʻndiradi. Shunday qilib, 2000-yil 17-sentabrda Messi otasi bilan Kataloniyaga keladi. Biroq jamoaning sport ishlari direktori Karles Reksach bandligi sababli uchrashuv 3-oktabrga qoldiriladi. Yosh futbolchining qobiliyatidan hayratga tushgan Reksach “Barselona” direktorlar kengashini yiliga toʻqson ming yevro turadigan muolajaga pul ajratishga koʻndiradi. Messi va uning oilasi shundan soʻng Yevropaga koʻchib keladi va u kataloniyaliklar safida toʻp sura boshlaydi.

Faoliyati

Shu tariqa Messi Ispaniyaning eng mashhur klublaridan biri – “Barselona” yoshlar jamoasi oʻyinlarida qatnasha boshlaydi va 13 yoshida oʻzining birinchi poker (futbolda bir oʻyinchi tomonidan bir oʻyin davomida urilgan 4 ta gol) ni qayd etadi. U oʻyinga tezda kirishib ketadi va “Barselona”ning ikkinchi jamoasi asosiy tarkibida qatnashib, deyarli har bir oʻyinda raqib darvozasiga toʻp kiritishga muvaffaq boʻladi. Messining “Kataloniya” jamoasidagi debyuti (ilk oʻyin) 2003-yilning 17-noyabriga toʻgʻri kelgan. Oʻshanda Messi “koʻk-anorranglilar” (“Barselona” klubining ikkinchi nomi) tarkibida “Portu”ga qarshi oʻrtoqlik oʻyinida maydonga tushgandi. Oʻyin haqida Ispaniyaning mashhur nashlaridan biri – “El Mundo” Lionel Messiga quyidagicha taʼrif beradi: “Messi uch futbolchining qorishmasi. Bu yigitning chapaqayligi Maradonadan, tezligi Kroyfdan va pas berishi Ronaldinyodan olingan.

Messi va uning sobiq jamoadoshlari (Teri Anri, Ronaldinyo va Andres Iniesta) / barcablaugranes.com

Messining “Barselona”ning rasmiy uchrashuvidagi debyut oʻyini Ispaniya chempionati 2004–2005-yillar mavsumining 7-turiga toʻgʻri kelib, bunda jamoa “Espanol” bilan maydonga tushgan edi. Messining kataloniyaliklar safidagi dastlabki goli 2005-yilning 1-mayida “Albasete” darvozasiga kiritilgan. YChLdagi birinchi goli esa 2005-yilning 2-noyabriga toʻgʻri keladi.

Messi 2005-yilda Yevropa chempionlar ligasida finalga chiqib, Londonning “Arsenal” jamoasini 2:1 hisobida magʻlubiyatga uchratdi. Biroq u ogʻir jarohati tufayli finalda qatnasholmadi. Shunga qaramay, 2005-yilning dekabr oyida Italiyaning “Tuttosport” nashri “Tilla bola” nominatsiyasiga Lionel Messini loyiq deya topdi. Messi 2006–2007-yillari boʻlib oʻtgan Ispaniya chempionatida “El Klassiko”da “Real Madrid” darvozasiga xet-trik yoʻlladi va jamoasini magʻlubiyatdan asrab qoldi. Messi ushbu mavsumda “France Football” nominatsiyasi hisoblangan “Oltin toʻp” unvonining uchinchi pogʻonasini egalladi. 2007–2008-yilgi mavsum esa Messi uchun juda ham omadsiz oʻtdi. Mavsum davomida Messi koʻplab jarohatlar oldi va oʻzining haqiqiy mahoratini maydonda koʻrsata olmadi.

2008–2009-yillar mavsumi boshida “Barselona” oʻzining yetakchi oʻyinchilaridan biri – braziliyalik Ronaldinyoni “Milan” jamoasiga transfer qildi. Bundan foydalangan Messi oʻzining sobiq 19 raqamini Ronaldinyo ketgandan soʻng boʻsh qolgan 10 raqamiga almashtirib oldi. Shu davrdan boshlab hozirgacha Messi 10-raqam ostida futbol oʻyinlarida qatnashib keladi.

Ushbu mavsumda jamoa rahbarligiga “koʻk-anorranglilar” safida toʻp surgan Xosep Gvardiola keldi. Mavsum yakunida “Barselona” jamoasi Ispaniya chempionati va kubogi, Yevropa chempionlar ligasi, UEFA va Ispaniya superkuboklarini qoʻlga kiritadi.

Messi esa “France Football” nominatsiyasining “Oltin toʻp” birinchi oʻriniga loyiq deb topiladi va jamoa u bilan shartnomani uzaytirishga erishadi. Bu shartnoma 22 yoshli argentinalik hujumchi bilan 2016-yilgacha oʻz kuchida boʻladi va futbolchining narxi 250 mln yevrogacha koʻtariladi, bungacha esa Messining narxi 150 mln yevroni tashkil qilgan.

2009-yilgi mavsum Messi va “Kataloniya” jamoasi uchun omadli boʻladi. Klub Ispaniya va UEFA superkuboklarini qoʻlga kiritadi. Leo esa “Oltin toʻp” nominatsiyasi tanlovida raqibi Krishtianu Ronalduni 240 ochkoga ortda qoldirib, umumiy hisobda 473 ochko bilan mukofotni qoʻlga kiritadi. Messi 2009-yilning 21-dekabrida “Yilning eng yaxshi oʻyinchisi” unvonini qoʻlga kiritdi. Bu Messining shu davrgacha boʻlgan faoliyatidagi eng choʻqqi nuqta edi.

2010-yilning 16-yanvarida Messi “Barselona” safidagi 100-golini “Sevilya” darvozasiga kiritdi. Bu vaqtda futbolchi 22 yosh, 6 oy va 22 kunlik boʻlgandi. Aytish joizki, “Kataloniya” jamoasi tarixida Messidan avval bu yoshdagi hech bir futbolchi yuzta gol urolmagan edi. Shundan soʻng Messi keyingi mavsumda ham jamoa oʻyinlarida faol ishtirok etdi va “Barselona”ning koʻplab kuboklarni qoʻlga kiritishida oʻz hissasini qoʻshdi.

Mavsum davomida 27 marotaba gol urib oʻziga xos rekord oʻrnatgan Messi 2011-yil 21-yanvar kuni FIFA va “France Football” tomonidan ketma-ket, ikkinchi bor “Yilning eng yaxshi futbolchisi” unvoniga loyiq koʻrildi. U bu yoʻlda jamoadoshlari – Xavi va Inestani ortda qoldirgandi. Messidan avval bu sovrinni ketma-ket, ikki marta Mishel Platini, Marko van Basten, Kevin Kigan va Ronaldular qoʻlga kiritgandi. Bugungi kunga daqar Messi juda koʻp oʻyinlarda qatnashgan va nihoyatda koʻp sovrinlarni qoʻlga kiritgan. U dunyodagi eng mashhur sportchilardan biri hisoblanadi.

Transfer qilinishi

Oltin toʻp”ning olti karra sohibi, butun faoliyatini “Barselona”da oʻtkazgan futbolchi 2021-yil 8-avgustda klubning moliyaviy muammolari tufayli jamoani tark etishga majbur boʻladi. Shundan soʻng Fransiyaning “PSJ” jamoasiga 30 raqami ostida futbolchi sifatida 2 yillik shartnoma asosida qabul qilinadi. Lionel parijliklar bilan shartnoma imzolagani uchun 40 mln yevro koʻtarma pulini olgan. Shuningdek, uning yillik maoshi 41 mln yevroni tashkil qiladi. Bundan tashqari, futbolchi ayrim yutuqlar qoʻlga kiritilganda (masalan, “PSJ”, YChL gʻolibi boʻlsa, oʻzi “Oltin toʻp” olsa) qoʻshimcha bonuslarga ega boʻladi. 35 yoshli futbolchi 2 yillik faoliyatdan soʻng “PSJ” safini tark etdi. Undan avval esa Leo “Barselona” sharafini himoya qilgan. Messiga Saudiya Arabistonining “Al-Hilol” jamoasidan va Ispaniyaning “Barselona” klublaridan taklif bor edi. Biroq Leo faoliyatini Amerikada davom ettirishga qaror qilgan. Shu tariqa argentinalik futbolchi Lionel Messi faoliyatini “Inter Mayami”da davom ettiradi.

Messining Inter Mayamidagi 1-yutgan liga kubogi, 20-avgust 2023-yil / footballhd.ru

Oilasi

2017-yilda Leo yoshligidan tanish boʻlgan Antonella Rokusso ismli qizga uylangan. Toʻy 30-iyun kuni futbolchi tugʻilib oʻsgan shahar Rosarioda boʻlib oʻtgan. Dangʻillama marosimga dunyoning futbol yulduzlari va boshqa mashhurlar bilan jami 250 nafar mehmon tashrif buyurgan. Juftlik hozirda 3 nafar oʻgʻil farzand — Tyago, Mateo va Chironi voyaga yetkazmoqda. Oilasini yaxshi koʻradigan futbolchi ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalariga tez-tez farzandlari va rafiqasi bilan tushgan rasmlarni joylab turadi.

Mol-mulki

Zamonamizning eng yaxshi futbolchilaridan birining avtoparkiga ham havas qilsa arziydi. Bugungi kunga kelib, uning garajidan 15 ga yaqin avtomobil oʻrin olgan. Ular orasida Ferrari F430 Spider, Range Rover Vogue, Audi Q7, Cadillac Escalade, Audi R8 GT kabi jahonga mashhur mashinalarni uchratish mumkin. Avtoparkning taxminiy qiymati 38 million dollarga baholangan. “Barselona” hujumchisi 2016-yilda dunyodagi eng qimmat Ferrari egasiga aylangandi. Messi ushbu mashina uchun naq 34,5 million dollar toʻlagan. Shuningdek, Leoning ixtiyorida 10 million funtlik yaxta va ikkita shaxsiy samolyot (Embraer Legacy 650 – 28,3 million yevro, Gulfstream V – 13 million yevro) bor.

Manbalar : championat.asia /wikipedia.org / daryo.uz
Muqova suratlar : sovsport.ru / championat.com